Ο σκλάβος τρέχει, μα δεν μπορεί να κρυφτεί. Ο σκλάβος ελπίζει να αποδράσει, μα δεν υπάρχει διέξοδος. Ο σκλάβος είναι δεμένος με την άψογα ραμμένη μπάλα στα πόδια του.
Τρέχα άφυλε, άχρωμε, ακριβοπληρωμένε παίκτη και μη σκεφτείς να κρυφτείς και να αρνηθείς το χρώμα του χρήματος. Αυτή είναι η έμμεση -ή και άμεση- εντολή που καλείται να υπηρετήσει ο σύγχρονος ποδοσφαιριστής.
Κι αν δεν θέλει; Ε, υπάρχουν κι άλλοι σαν κι αυτόν. Πιο νέοι, πιο γρήγοροι, πιο δυνατοί, σίγουρα υπάκουοι και απερίσκεπτοι. Παίξτε, λοιπόν, κλωτσήστε την μπάλα και φτιάχτε τέρατα! Μία διοργάνωση, δύο, τρεις και στη σάπια κορυφή το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων 2025.
Τα σκληρά, μα δίκαια, λόγια που προηγήθηκαν είχαν αφορμή την ταινία «12 χρόνια σκλάβος». Και ναι, η τέχνη αντιγράφει, καθρεφτίζει, εξηγεί, την πραγματικότητα και συνδέεται με κάθε πλευρά της. Και φυσικά υπάρχουν ακόμη εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι. Και φυσικά το κέρδος είναι πάνω απ’ όλα. Το ίδιο και η κλοπή της υπεραξίας.
Κι αν διαφωνείτε (είμαι σίγουρος γι’ αυτό) και έχετε ενστάσεις (δεκτές όλες), απαντήστε στο απλό ερώτημα: Γιατί έγινε το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων 2025; Η απάντηση είναι μία και την ξέρετε. Ε, όταν, λοιπόν, ο ιδιοκτήτης διατάζει, ο σκλαβός-ποδοσφαριστής εκτελεί. Και κάπου εδώ κινηματογράφος και επαγγελματικός αθλητισμός γίνονται ένα.
Η αόρατη αλυσίδα της σκλαβιάς
Η ταινία του Στιβ ΜακΚουίν βασίζεται σε αληθινή ιστορία και αφορά την απαγωγή ελεύθερου, μαύρου, άνδρα ο οποίος πουλήθηκε για σκλάβος. Ας αφήσουμε, προσωρινά, την «απαγωγή» και ας σταθούμε στον τρόπο σκέψη και πρακτικής που στηλιτεύει ο σκηνοθέτης. Η δουλεία στις ΗΠΑ ξεκίνησε από την ίδρυσή τους έως λίγο μετά τα μισά του 19ου αιώνα. Και ποια ήταν η βάση αυτού του απάνθρωπου συστήματος; Η άγρια εκμετάλλευση για το μέγιστος κέρδος με το λιγότερο δυνατό κόστος.
«Τρέξτε» τη σκέψη σας στο σήμερα και αναρωτηθείτε. Πρακτικές όπως αυτές του Παγκοσμίου Κυπέλλου Συλλόγων 2025, σε τι διαφέρουν στην ουσία τους; Ναι, οι ποδοσφαιριστές είναι ακριβοπληρωμένοι. Ναι, έχουν ανέσεις και το μέλλον τους, οικονομικά τουλάχιστον, εξασφαλισμένο. Το δικαίωμα, όμως, στην επιλογή το έχουν; Μπορούν να αρνηθούν τη συμμετοχή τους σε τέτοια κερδοσκοπικά, διαφημιστικά εγχειρήματα; Η λογική λέει «ναι». Η διαμορφωμένη κατάσταση, ωστόσο, λέει και «συμβόλαιο», «απολαβές», «πριμ» κτλ.
Άρα, η αόρατη αλυσίδα υπάρχει και εδώ. Όχι, μαστίγωμα δεν υπάρχει, ούτε κρέμασμα! Παρ’ όλα αυτά, η έξτρα καταπόνηση, η έκθεση σε ακατάλληλες καιρικές συνθήκες -εξουθενωτική ζέστη- εγκυμονεί κινδύνους. Κι αν τα δικά μας λόγια δεν σας αγγίζουν, θυμηθείτε τις δηλώσεις του Γιούργκεν Κλοπ…
Κι αν ξυπνήσουν οι ποδοσφαιριστές-σκλάβοι;
Οι ποδοσφαιριστές φορτώνονται αχρείαστα παιχνίδια στις πλάτες τους με τα χρήματα να είναι το μοναδικό κίνητρο. Τα ασταμάτητα ταξίδια, η σωματική κούραση και η απουσία ξεκούρασης πληγώνουν αθόρυβα τους παίκτες. Και όλα αυτά γιατί το θέλουν οι ιδιοκτήτες των ομάδων-επιχειρήσεων. Όπως ακριβώς και στην περίπτωση των δούλων. Στο «12 χρόνια σκλάβος», ο «ιδιοκτήτης» του Σόλομον Νόρθαπ, που έχει αλλάξει όνομα και λέγεται Πλατ, λέει σε έναν λευκό εργολάβο με προοδευτικές απόψεις ότι «τον πλήρωσα για να τον αγοράσω και μπορώ να κάνω ό,τι θέλω μαζί του». Για να γίνει αυτό πρέπει να μεσολαβήσει και μια θεσμική, κρατική, αρχή. Ο νόμος, τότε, επέτρεπε την αγοραπωλησία ανθρώπων και όλοι οι αδίστακτοι έβγαιναν κερδισμένοι.
Ο επαγγελματικός αθλητισμός, ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο, έχει πανίσχυρους ιδιοκτήτες και παγκόσμιες ομοσπονδίες, FIFA, που εξυπηρετούν κάθε τους πρόθεση, φιλοδοξία. Ναι, οι ποδοσφαιριστές υπογράφουν συμβόλαιο μετά από διαπραγματεύσεις. Απαιτούν, λαμβάνουν και παίζουν. Η υπογραφή τους, όμως, δίνει σε αυτούς που τους πληρώνουν δικαίωμα ζωής πάνω τους; Όπως φαίνεται, ναι. Στην ουσία αυτό που προωθούν σύλλογοι και θεσμοί είναι «παίξτε, παίξτε, παίξτε, μη μιλάτε και λεφτά θα πάρετε». Στην ταινία του ΜακΚουίν οι σκλάβοι δεν έπαιρναν τίποτα εκτός από τη δήθεν φιλευσπλαχνία των «ιδιοκτητών» τους. Και αυτοί δούλευαν αδιάκοπα και αυτοί δεν μιλούσαν. Και εντάξει, οι ομάδες Α.Ε βγάζουν λεφτά, το ίδιο και οι θεσμικές οργανώσεις. Η Ιστορία, εντούτοις, θυμίζει ότι οι σκλάβοι κάποτε ξυπνάνε και όλα ανατρέπονται.
Πηγή: gazzetta.gr
