Οι αδυσώπητες απαιτήσεις του πρωταθλητισμού συμπυκνώνονται στην εικόνα του υποβασταζόμενου Κίναν Έβανς και των σοκαρισμένων οπαδών στο ΣΕΦ.
Τα κορμιά των αθλητών φτάνουν στα όριά τους κι αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο 29χρονος ήπιε το πικρό ποτήρι της οδυνηρής αποχώρησης από το παρκέ, αλλά η τρίτη.
Τον Ιανουάριο του 2023 υπέστη ρήξη στον αχίλλειο τένοντα του δεξιού ποδιού και στο τέλος της σεζόν 2023-2024 ρήξη επιγονατιδικού τένοντα, επίσης στο δεξί πόδι.
Τώρα, έπειτα από σχεδόν ένα λεπτό παραμονής στον αγωνιστικό χώρο του ΣΕΦ, έφυγε με πόνους, τρομοκρατημένος και υποβασταζόμενος.
Τα κακά μαντάτα δεν άργησαν να έρθουν. Είχε υποστεί νέα ρήξη στον αχίλλειο τένοντα, αυτή τη φορά στο αριστερό πόδι.
Η ρήξη αχίλλειου τένοντα είναι ένας τραυματισμός που τον συναντάμε πιο συχνά στους αθλητές του μπάσκετ συγκριτικά με αυτούς τoυ ποδοσφαίρου και τα άλλα αθλήματα. Γεγονός που θα αναπτύξουμε και θα εξηγήσουμε παρακάτω.
Τη σύνδεση του μπάσκετ με τη ρήξη του αχίλλειου τένοντα επιβεβαίωσε στο SPORT24 και ο ορθοπαιδικός χειρουργός, Γιώργος Μπαμπαλής, ο οποίος έχει διατελέσει διευθυντής της Β’ Ορθοπαιδικής κλινικής 401 ΓΣΝA.
“Ισχύει αυτό και είναι λογικό να συμβαίνει επειδή το μπάσκετ έχει πολλά άλματα”, τόνισε ο διακεκριμένος γιατρός.
Ο τραυματισμός αυτός, ακούγεται συχνά αλλά σπάνια εξηγείται, αν και συμβαίνει σε έναν από τους πιο σημαντικούς μηχανισμούς του ανθρώπινου σώματος.
Για να γίνει κατανοητό γιατί πλήττει τόσο συχνά τους μπασκετμπολίστες και όσους ασχολούνται με αλτικά αγωνίσματα, θα δούμε στη συνέχεια ποιες εργασίες εκτελεί στο ανθρώπινο σώμα ο αχίλλειος τένοντας, ώστε να κατανοήσουμε τι ρόλο παίζει σε κάθε άλμα, προσγείωση ή απότομη εκκίνηση.
Ο λόγος που ονομάστηκε “αχίλλειος” αυτός ο τένοντας κι οι εργασίες που εκτελεί
Το όνομά του αποκαλύπτει αμέσως τη σύνδεσή του με την ανθρώπινη φτέρνα. Ο αχίλλειος τένοντας πήρε την ονομασία του από τον μυθικό ήρωα Αχιλλέα, που ήταν άτρωτος σε όλο του το σώμα, εκτός από το σημείο όπου η μητέρα του Θέτιδα, τον κρατούσε όταν τον βούτηξε στα νερά της Στύγας, για να τον κάνει αθάνατο.
Τον κρατούσε από τη φτέρνα, η οποία δεν βράχηκε κι έμεινε απροστάτευτη. Έτσι, το ιδίωμα “αχίλλειος πτέρνα” έμεινε να συμβολίζει το πιο ευάλωτο σημείο, ενώ στην ανατομία δίνει το όνομά του στον μεγαλύτερο τένοντα του ανθρώπινου σώματος.
Η σύνδεση του μύθου με αυτόν τον τένοντα έγινε από τον Ολλανδό ανατόμο Φίλιπς Βερίγιεν. Το 1693 χρησιμοποίησε τον όρο Chorda Achillis στο βιβλίο του Corporis Humani Anatome, ορμώμενος τόσο από το γεγονός ότι ο εν λόγω τένοντας σχετίζεται με το οστό της φτέρνας, όσο και επειδή είναι απολύτως απαραίτητος για την κινητικότητα του ατόμου.
Με απλά λόγια, ο αχίλλειος τένοντας είναι σαν ένα πολύ δυνατό και χοντρό σχοινί που ενώνει τις γάμπες σου με το πίσω μέρος της φτέρνας.
Ο ρόλος του είναι να μεταφέρει τη δύναμη από τους μύες της γάμπας στο πόδι. Έτσι, μπορείς να στέκεσαι στις μύτες των ποδιών, να περπατάς, να τρέχεις και να πηδάς.
Το μέγεθος και το σχήμα των τενόντων διαφέρει και καθορίζεται από το είδος της κίνησης και τη δύναμη που πρέπει να διαχειριστούν.
Ο αχίλλειος είναι χοντρός και δυνατός για να αντέχει τεράστια και επαναλαμβανόμενα φορτία (έως και 8-10 φορές το σωματικό βάρος) και να λειτουργεί σαν ελατήριο που αποθηκεύει και απελευθερώνει ενέργεια κατά τη βάδιση, το τρέξιμο ή το άλμα.
Το 47% των ρήξεων προέκυψαν σε αγώνα μπάσκετ
Μελέτη που έγινε το διάστημα 2012 – 2016 στις ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Orthopaedic Journal of Sports Medicine σχετίζει τη ρήξη του αχίλλειου τένοντα με τις απαιτήσεις του μπάσκετ. Η έρευνα αναφέρει ότι το 81,9% όλων των ρήξεων προέκυψαν σε αθλητικές ή ψυχαγωγικές δραστηριότητες.
Σχεδόν οι μισές από τις αθλητικές ρήξεις αχίλλειου τένοντα συνέβησαν κατά τη διάρκεια αγώνων μπάσκετ. Το ποσοστό είναι συντριπτικό και ανέρχεται στο 47%.
Βέβαια, θα πρέπει να συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι το μπάσκετ είναι πολύ δημοφιλές στις ΗΠΑ και επηρεάζει σε ένα βαθμό το ποσοστό της έρευνας.
Ωστόσο, και το αμερικανικό ποδόσφαιρο παίζεται πολύ στις Ηνωμένες Πολιτείες και το αντίστοιχο ποσοστό είναι 12%, ενώ στο τένις είναι 13%.
Ο συσχετισμός του μπάσκετ με τον συγκεκριμένο τραυματισμό είναι αδιαμφισβήτητος και τα περιστατικά αυξάνονται με τα χρόνια σε επίπεδο πρωταθλητισμού.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή είναι περισσότεροι οι αγώνες και κατά συνέπεια αυξάνονται τόσο οι πιθανότητες για κάποιον τραυματισμό, όσο και η καταπόνηση.
Οι λόγοι που καθιστούν τον αχίλλειο τένοντα τόσο επιρρεπή σε ρήξη
Σε σχετική έρευνα του ESPN για την “επιδημία” της ρήξης του αχίλλειου τένοντα στο ΝΒΑ και τι την προκαλεί ο καθηγητής ορθοπαιδικής χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, Νίραβ Πάντια εστίασε επίσης, στα επαναλαμβανόμενα άλματα και τη φθορά που προκαλούν ως την κύρια αιτία του προβλήματος, αλλά δεν είναι η μοναδική.
Οι βασικοί λόγοι που καθιστούν τον αχίλλειο τένοντα τόσο επιρρεπή σε ρήξη, ειδικά σε αθλητές υψηλού επιπέδου, είναι οι εξής:
Επαναλαμβανόμενη επιβάρυνση: Οι συνεχείς εκρηκτικές κινήσεις: κυρίως τα άλματα και οι προσγειώσεις, οι απότομες εκκινήσεις, αλλά και ξαφνικές στάσεις προκαλούν μικροτραυματισμούς και σταδιακή φθορά του τένοντα.
Έλλειψη αποκατάστασης: Ο ανεπαρκής χρόνος ξεκούρασης και αποθεραπείας ανάμεσα σε αγώνες ή προπονήσεις δεν επιτρέπει στον τένοντα να επουλωθεί πλήρως, με αποτέλεσμα η αντοχή του να μειώνεται με τον καιρό.
Ηλικιακοί παράγοντες: Η ελαστικότητα του τένοντα μειώνεται ειδικά μετά τα 30.
Ανατομικές και μηχανικές ιδιαιτερότητες: Δεν είμαστε όλοι ίδιοι και ως εκ τούτου τόσο οι ιδιαιτερότητες του κάθε ποδιού, όσο και τα λάθος παπούτσια είναι δυνατόν να αυξήσουν τις πιέσεις που δέχεται.
Επιφάνεια και τύπος προπόνησης: Οι σκληρές επιφάνειες και τα συχνά άλματα αυξάνουν το στρες στους τένοντες και στις αρθρώσεις.
Προηγούμενοι τραυματισμοί: Οι επαναλαμβανόμενες κακώσεις στον ίδιο ή σε παρακείμενους τένοντες αλλάζουν τη μηχανική των ποδιών και καθιστούν τον αχίλλειο πιο τρωτό.
Κίνηση “false step”: Το “false step” (ψεύτικο βήμα) θεωρείται επίσης αιτία τραυματισμού του αχίλλειου τένοντα. Ο παίκτης του μπάσκετ κάνει αυτή τη στιγμιαία κίνηση τεντώνοντας γρήγορα το ένα του πόδι προς τα πίσω και ανασηκώνοντας ελαφρώς την φτέρνα του, έχοντας παράλληλα το άλλο πόδι πιο μπροστά και λυγισμένο. Αυτή η γρήγορη κίνηση προσφέρει εκρηκτικότητα, αλλά αυξάνει απότομα την πίεση στον τένοντα.
Η περίπτωση του Κίναν Έβανς αναδεικνύει με δραματικό τρόπο πόσο συχνά οι ρήξεις του αχίλλειου τένοντα πλήττουν αθλητές μπάσκετ.
Η καταπόνηση από άλματα, εκρηκτικές κινήσεις και αλλαγές κατεύθυνσης αυξάνουν σημαντικά την πίεση και τη φθορά στον τένοντα.
Τα στοιχεία της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι πρόκειται για έναν από τους πιο κρίσιμους και ταυτόχρονα ευάλωτους μηχανισμούς του ανθρώπινου σώματος.
Πηγή: sport24.gr
