Η απόφαση βγήκε και δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών.
Το Ανώτατο Δικαστήριο στο Λονδίνο λέει στον Φελίπε Μάσα ότι μπορεί να συνεχίσει τον αγώνα του μόνο... στο ταμείο. Να διεκδικήσει δεκάδες εκατομμύρια λίρες για χαμένη καριέρα, για μπόνους που δεν πήρε ποτέ, για συμβόλαια που δεν ήρθαν.
Την ίδια στιγμή τον ενημερώνει με τον πιο επίσημο τρόπο ότι ο τίτλος του 2008 δεν πρόκειται να κριθεί ξανά. Ο Λιούις Χάμιλτον μένει κανονικά και με τη βούλα ως παγκόσμιος πρωταθλητής 2008 και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα παραμένει όπως το ξέρουμε, από τη στιγμή που το δικαστήριο ξεκαθαρίζει ότι δεν θα μπει στη θέση της FIA και δεν θα πειράξει βαθμολογία, κατάταξη, κύπελλα.
Μένει λοιπόν μια εικόνα σχεδόν κυνική. Ο θεσμικός κόσμος της Formula 1, από τη διοίκηση μέχρι τη Δικαιοσύνη, γυρίζει την πλάτη στον άνθρωπο που χτυπήθηκε περισσότερο από το Crashgate. Του αφήνει χώρο να μιλήσει για συνωμοσία, να ζητήσει χρήματα για τη ζημιά, να διεκδικήσει ηθική δικαίωση, αλλά δεν του αναγνωρίζει το δικαίωμα να ανοίξει ξανά τη συζήτηση για το ποιος θα έπρεπε να έχει πάρει τον τίτλο.
Το Γκραν Πρι που στήθηκε μπροστά στα μάτια μας
Για να καταλάβει κάποιος το μέγεθος της ιστορίας, πρέπει να γυρίσει στη Σιγκαπούρη του 2008. Ο Φελίπε Μάσα είναι τότε για... τίτλο. Εκκινεί από την pole, έχει τον αγώνα υπό έλεγχο και δείχνει οδηγός πρωταθλήματος, οδηγός έτοιμος για στέψη.
Κάπου εκεί η Renault αποφασίζει ότι η στρατηγική δεν φτάνει και χρειάζεται… τοίχος. Ο Νέλσον Πικέ Τζούνιορ χτυπά σκόπιμα το μονοθέσιο, το αυτοκίνητο ασφαλείας αλλάζει τα πάντα, ο αγώνας αποκτά τεχνητή τροπή. Το ύψος της αθλιότητας δεν το περιγράφει κάποιος δημοσιογράφος, το περιγράφουν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές. Ο Πικέ έχει παραδεχθεί την πράξη του, η υπόθεση έχει ερευνηθεί, η γαλλική εταιρεία έχει τιμωρηθεί και τα στελέχη της έχουν φύγει με βαρύ στίγμα.
Μέσα σε εκείνον τον τεχνητό χαμό, η Ferrari κάνει κι εκείνη (αλίμονο) το δικό της λάθος. Το περίφημο πιτ στοπ με τη μάνικα, το αυτοκίνητο που ξαναβγαίνει στην πίστα... μισό, ο Μάσα που από το απόλυτο φαβορί γίνεται κομπάρσος στο ίδιο του το Γκραν Πρι. Τερματίζει χωρίς βαθμούς, ενώ την ίδια ώρα ο Χάμιλτον παίρνει έξι πολύτιμους πόντους.
Στο τέλος της χρονιάς, στη Βραζιλία, ο Μάσα κάνει αυτό που πρέπει. Κερδίζει τον αγώνα, ο κόσμος στο Ιντερλάγκος ζει μια ονειρική στιγμή για τον συμπατριώτη του και η οικογένειά του στις κερκίδες δακρύζει. Για λίγα δευτερόλεπτα είναι πρωταθλητής. Μετά, όμως, ο Χάμιλτον προσπερνά τον Γκλοκ, τερματίζει εκεί που χρειάζεται και παίρνει το τρόπαιο με έναν βαθμό διαφορά.
Αυτός ο ένας βαθμός είναι ο πιο βαρύς αριθμός της ζωής του Μάσα. Γιατί μέσα του ξέρει ότι η χρονιά του κρίθηκε σε ένα βράδυ όπου ο αγώνας είχε ήδη... βρομίσει σε επίπεδο σχεδιασμού.
Η Renault καταστρέφει έναν GP και, το χειρότερο, η διοίκηση της F1 ροκανίζει την εμπιστοσύνη στο σπορ
Η Renault του τότε δεν χρειάζεται πολλά λόγια. Έστησε αγώνα για να κερδίσει. Χρησιμοποίησε έναν οδηγό σαν εργαλείο, έβαλε σε κίνδυνο όσους βρίσκονταν στην πίστα, αντιμετώπισε την F1 σαν παιχνίδι στρατηγικής χωρίς φρένο. Η τιμωρία της ήταν βαριά, αλλά ποτέ δεν θα είναι αρκετή για αυτό που πραγματικά έγινε εκείνη τη νύχτα.
Κι όμως, όσο αποκρουστική κι αν είναι η συμπεριφορά της ομάδας, υπάρχει κάτι πιο ανησυχητικό. Ο τρόπος που αντέδρασε η κορυφή του σπορ.
Το Crashgate δεν αντιμετωπίστηκε την ώρα που έπρεπε. Δεν άνοιξε ο φάκελος όσο ήταν ακόμη ζεστός. Η υπόθεση βγήκε στο φως αργότερα, όταν ο Πικέ βρέθηκε εκτός ομάδας και αποφάσισε να μιλήσει. Τότε κινήθηκαν οι διαδικασίες, τότε έπεσαν ποινές, τότε γράφτηκαν οι αποφάσεις.
Το Πρωτάθλημα όμως δεν το άγγιξε κανείς. Ο τίτλος έμεινε ως είχε, με το σκεπτικό ότι οι κανονισμοί δεν επιτρέπουν να ανοίξουν ξανά τέτοιες ιστορίες.
Η εξομολόγηση Έκλεστοουν και η στιγμή που το σύστημα ξεγυμνώνεται
Εκεί που όλα έμοιαζαν κλειδωμένα, λοιπόν, ήρθε μια συνέντευξη να ανοίξει ξανά την πληγή. Ο Μπέρνι Έκλεστοουν, ο άνθρωπος που κρατούσε στα χέρια του το τιμόνι του σπορ, περιέγραψε ότι αυτός και ο τότε πρόεδρος της FIA γνώριζαν πολύ νωρίτερα πόσο βρώμικη ήταν η ιστορία της Σιγκαπούρης. Μίλησε για ενημέρωση από το 2008, για απόφαση να μην ανοίξει ο φάκελος στην ώρα του, για φόβο - άκουσον άκουσον - ότι ένα τέτοιο σκάνδαλο μπορεί να διαλύσει την εικόνα του σπορ.
Με λίγα λόγια, η κορυφή του συστήματος παραδέχθηκε ότι είδε το πρόβλημα και προτίμησε να το διαχειριστεί εσωτερικά αντί να το καθαρίσει από τη ρίζα. Ότι το πρώτο μέλημα ήταν το brand, τα τηλεοπτικά, οι χορηγοί και όχι ο οδηγός που έχασε έναν τίτλο σε μια σεζόν σημαδεμένη από έναν στημένο αγώνα.
Πάνω σε αυτή τη συνέντευξη πάτησε ο Μάσα. Κατέθεσε αγωγή ζητώντας μια τεράστια αποζημίωση για όσα χάθηκαν μαζί με τον τίτλο και μια δικαστική αναγνώριση ότι, αν το σύστημα είχε κάνει τη δουλειά του στην ώρα της, εκείνος θα είχε στεφθεί πρωταθλητής.
Η Δικαιοσύνη του είπε χθες μισό «ναι» και μισό «όχι».
Τίτλος δεν αλλάζει, η κατηγορία για συνωμοσία όμως ζει κανονικά
Το δικαστήριο ήταν απολύτως ξεκάθαρο. Δεν πρόκειται να αλλάξει τον τίτλο. Δεν πρόκειται να εκδώσει απόφαση που να λέει ότι ο πραγματικός πρωταθλητής του 2008 είναι ο Φελίπε Μάσα. Αυτή η πόρτα έκλεισε. Ο Χάμιλτον παραμένει εκεί που είναι και καλώς παραμένει, γιατί δεν έχει διαπράξει ο ίδιος κάτι παράνομο, για να τα λέμε όλα.
Εκεί που τα πράγματα ενδιαφέρουν πραγματικά είναι στο άλλο μισό της απόφασης. Ο δικαστής δίνει συνέχεια στις κατηγορίες για συνωμοσία και για υποκίνηση παραβίασης υποχρεώσεων απέναντι στη FOM και στον Έκλεστοουν. Δέχεται ότι υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα ώστε η υπόθεση να προχωρήσει σε κανονική δίκη. Δίνει στον Μάσα το δικαίωμα να ξεψαχνίσει το πώς λειτούργησαν τότε οι άνθρωποι που διοικούσαν το σπορ.
Η FIA, από τη δική της πλευρά, βγαίνει και μιλά για επιτυχία, επειδή περιορίστηκε δραστικά ο ρόλος της στην υπόθεση και δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να αμφισβητηθεί το κύρος του τίτλου, ενώ η πλευρά του Μάσα πανηγυρίζει διότι κρατά ζωντανή την καρδιά της κατηγορίας, δηλαδή τη συνωμοσία, τη συγκάλυψη και το παρασκήνιο.
Στην πραγματικότητα, ο ένας υπερασπίζεται το σύστημα που θέλει να μένει στο απυρόβλητο και ο άλλος προσπαθεί να αποδείξει ότι αυτό το σύστημα τον τσάκισε για να προστατεύσει τον εαυτό του.
Η μεγαλύτερη αδικία στη Formula 1 και μια από τις μεγαλύτερες σε όλον τον αθλητισμό
Ο επαγγελματικός αθλητισμός είναι γεμάτος στιγμές που αφήνουν πίκρα.
Λάθη, τραυματισμοί, στιγμιαίες αποφάσεις. Εκεί μπαίνει ο ανθρώπινος παράγοντας και γι' αυτό το λόγο τα σπορ έχουν στο DNA τους και την αδικία.
Στην περίπτωση του Φελίπε Μάσα, όμως, δεν μιλάμε για άτυχη βραδιά ή για κακή απόφαση ενός ανθρώπου στην πίστα. Μιλάμε για έναν αγώνα που στήθηκε οργανωμένα από μια ομάδα, μιλάμε για έναν κόσμο που γνώριζε την αλήθεια και επέλεξε να την περιορίσει στα πειθαρχικά, χωρίς να ακουμπήσει το ίδιο το Πρωτάθλημα. Μιλάμε για μια κορυφή που παραδέχεται ότι γνώριζε νωρίτερα και σιώπησε, ώστε να προστατευτεί η βιτρίνα.
Κι όλα αυτά σε μια χρονιά όπου ο τίτλος κρίθηκε στον έναν βαθμό.
Με την αριθμητική της βαθμολογίας να δείχνει καθαρά ότι, αν ο αγώνας της Σιγκαπούρης είχε ακυρωθεί ή αν είχε διορθωθεί με βάση την εικόνα πριν από το σκόπιμο ατύχημα, ο Μάσα θα είχε στεφθεί πρωταθλητής.
Γι’ αυτό, όσο βαριά και αν ακούγεται η φράση, είναι δίκαιο να το πούμε.
Έχουμε μπροστά μας τη μεγαλύτερη αδικία στην ιστορία της Formula 1 και μία από τις μεγαλύτερες συνειδητές αδικίες στην ιστορία όλων των σπορ. Γιατί εδώ δεν φταίει η τύχη ή η ανθρώπινη αδυναμία, αλλά αποφάσεις ανθρώπων που ήξεραν τι κάνουν και ποιον αφήνουν εκτεθειμένο.
Γεμάτη από σκάνδαλα... η πίστα
Και δεν τα λέμε αυτά σε μια διοργάνωση… παρθένα από σκάνδαλα.
Το Spygate του 2007, όταν η McLaren βρέθηκε με εκατοντάδες σελίδες μυστικών σχεδίων της Ferrari και τιμωρήθηκε με εξοντωτικό πρόστιμο 100 εκατ. δολαρίων και διαγραφή από το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών (η μεγαλύτερη χρηματική ποινή στην ιστορία του σπορ).
Το Άμπου Ντάμπι του 2021, όπου η λάθος (όπως παραδέχθηκε η ίδια η FIA) διαχείριση του safety car στον τελευταίο γύρο γέννησε τη μεγαλύτερη καχυποψία γύρω από τίτλο στη σύγχρονη εποχή και έφερε την απομάκρυνση του Μάικλ Μάσι από τη θέση του race director.
Η παράβαση του budget cap από τη Red Bull για τo 2021, που έφερε μεν «μικρή» οικονομική ποινή και 10% μείωση στο χρόνο αεροδυναμικών δοκιμών, αλλά άνοιξε οριστικά τη συζήτηση για το πόσο καθαρά κερδίζονται οι τίτλοι στην εποχή του cost cap.
Κι όμως, ακόμη και αυτά, όσο σοβαρά κι αν είναι, έμειναν εντός συστήματος. Τα έκρινε η FIA, τα «μάζεψε» η ίδια η διοργάνωση, δεν σηκώθηκε ποτέ αστικό δικαστήριο να εξετάσει αν ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα κρίθηκε πάνω σε έναν στημένο αγώνα και σε μια εσκεμμένη συγκάλυψη από την ηγεσία.
Στην υπόθεση Φελίπε Μάσα, αυτό ακριβώς μπαίνει στο μικροσκόπιο.
Ο Βραζιλιάνος διεκδικεί περίπου 64 εκατ. λίρες σε αποζημιώσεις, αλλά πάνω απ’ όλα μια δικαστική αναγνώριση ότι η σιωπή και η αδράνεια της F1 και της FIA γύρω από το Crashgate, ενώ ακόμη παιζόταν το πρωτάθλημα του 2008, αλλοίωσαν την ιστορία.
